Εσύ με ποιούς είσαι;;

Επιχειρήματα και αντεπιχειρήματα για την "είσοδο" των Η/Υ στα σχολεία...

Επιχειρήματα υποστηρικτών εισαγωγής ΤΠΕ

1. Απαιτήσεις προσαρμογής του σχολείου στα νέα δεδομένα της τεχνολογικής εξέλιξης

2. Πληροφοριοποίηση της κοινωνίας επιβάλλει νέες οικονομικές επιταγές.

3. Η εισαγωγή ΤΠΕ θα επιτρέψει την ισότητα των ευκαιριών και τον εκδημοκρατισμό των σπουδών

4. Ο υπολογιστής επιτρέπει καλύτερη κατάρτιση πνεύματος και πειθαρχία σκέψης.

5. Τα νέα διδακτικά μέσα έχουν σημαντικά πλεονεκτήματα σε σχέση με τα παραδοσιακά εποπτικά μέσα.

6. Οι υπολογιστές έχουν καινοτομικές και επαναστατικές πτυχές

7. Ελκυστικός τρόπος προσέγγισης - παιχνίδι ως κίνητρο

Τεκμηρίωση θετικής στάσης

·      Ο υπολογιστής έχει απεριόριστη υπομονή και δεν κάνει κοινωνικές διακρίσεις.

·      Ευχάριστο και κατανοητό μάθημα.

·      Εξέλιξη του μαθήματος σε ρυθμό ανάλογο με τις δυνατότητές του μαθητή.

·      Ανάδραση με άμεση αξιολόγηση της ορθότητας των απαντήσεών του.

·      Ανάπτυξη μεθοδικού τρόπου σκέψης.

·      Νέες διαστάσεις διδακτικής πράξης.

·      Δυνατότητα επικοινωνίας.

·      Δυνατότητα δια βίου επιμόρφωσης των δασκάλων εξ΄αποστάσεως.

Η πρόκληση...

Η τεχνολογία δεν αρκεί για να εγγυηθεί την αποτελεσματική μάθηση. Ιδιαίτερα σημαντικό το εκπαιδευτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο η τεχνολογία καλείται:

• να εξυπηρετήσει συγκεκριμένους μαθησιακούς-διδακτικούς στόχους.
• να υποστηρίξει σύγχρονα μοντέλα μάθησης που βασίζονται σε πραγματικά-καθημερινά προβλήματα
• να προσφέρει σε μαθητές-καθηγητές περισσότερες ευκαιρίες για ανατροφοδότηση, αναστοχασμό και αναθεώρηση
• την οικοδόμηση τοπικών και οικουμενικών μαθησιακών κοινοτήτων
• να επεκτείνει τις δυνατότητες για επιμόρφωση και ενημέρωση των εκπαιδευτικών

Τεκμηρίωση αρνητικής στάσης

·      Από τη φύση τους τα πακέτα λογισμικού είναι αυθαίρετα και ανεξιχνίαστα, επειδή αντιπροσωπεύουν την εσωτερική δομή και πολυπλοκότητα της σκέψης του προγραμματιστή.

·      Κοινωνική απομόνωση και μοναξιά του μαθητή.

·      Αίσθηση εξάρτησης του μαθητή από τον υπολογιστή και μείωση της εμπιστοσύνης στις δικές του δυνάμεις και στην κοινωνική του αποτελεσματικότητα.

·      Άνιση πρόσβαση της πληροφορίας στις ιεραρχημένες κοινωνικές τάξεις ή ομάδες.

·      Κόπωση του μαθητή που εκφράζεται με πονοκέφαλο, κούραση ματιών και πόνους από την ακινησία.

Στο ερώτημα «γιατί ο υπολογιστής προκαλεί τόσο έντονες αντιδράσεις και προβληματισμούς, αφού δεν είναι τίποτε άλλο από μια μηχανή», ο Salomon (1988) υποστηρίζει ότι οι παραδοσιακές μηχανές χωρίζονται σε δύο κατηγορίες:

• ­­Στις μηχανές-εργαλεία που είναι κατά κάποιον τρόπο πρόεκταση του χεριού μας (πινέλο, σκαλιστήρι, γραφομηχανή κ.λπ.)
• Στις μηχανές που κατασκευάζονται με σκοπό να δουλεύουν μαζί με εμάς, για μας (αυτοκίνητο, πλυντήριο, ρολόι κ.λπ.)

Τα συστήματα υπολογιστών ανήκουν σε μια τρίτη κατηγορία, που εκτός του ότι περιλαμβάνει και τις δύο προηγούμενες, αποκτά και νέες ιδιότητες: Χρησιμοποιούνται ως διαμεσολαβητές για να επικοινωνούν οι άνθρωποι μεταξύ τους από όπου κι αν βρίσκονται, να κάνουν «έξυπνες δουλειές» μέσα σε δύσκολες καταστάσεις ή επικίνδυνες για τον άνθρωπο συνθήκες, γίνονται δηλαδή ένα είδος διαμεσολαβητή και συνεργάτη μας.

Θεωρήσεις για την ένταξη των ΤΠΕ

Μελετητές, ερευνητές και θεωρητικοί της εκπαίδευσης, έχουν προκαλέσει ένα φάσμα ποικίλων αντιδράσεων, οι οποίες θα μπορούσαν να χωριστούν σε τρεις κατηγορίες:

1.  Συνηγορούν άκριτα υπέρ της εισαγωγής των υπολογιστών στην εκπαίδευση (θεοποίηση της τεχνολογίας)

2.  Βλέπουν με μεγάλη καχυποψία και απορρίπτουν την εξάπλωση της μάθησης με την βοήθεια των υπολογιστών.

3.  Διέπονται από έναν έντονο κοινωνικό προβληματισμό.

Θα έχετε ακούσει, σίγουρα:

Όχι υπολογιστές στα σχολεία! / Ό,τι πει η αγορά εργασίας / Προετοιμασία για την ΚτΠ / Η νέα γραφή κι ανάγνωση / Αποτελεσματική διδασκαλία και μάθηση / Να ακολουθήσουμε τους ‘προηγμένους’ / e Λισσαβόνα

Σταχυολογούμε από ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο του Θανάση Χατζηλάκου (καθηγητή πληροφοριακών συστημάτων Ανοιχτού Πανεπιστημίου Κύπρου):

"Ας αρχίσουμε με τις βασικές ερωτήσεις. Τί γυρεύουν οι υπολογιστές στα σχολεία μας; Οι απαντήσεις που δίνονται είναι πολλές, από τον άκριτο ενθουσιασμό μέχρι την πλήρη άρνηση.

• Μια σοβαρή μειοψηφία τοποθετείται κάθετα αντίθετη. Υποστηριζόμενη από αξιόλογη έρευνα που δείχνει μικρό εκπαιδευτικό αποτέλεσμα από τις ΤΠΕ στο σχολείο, τοποθετείται είτε χρηστικά («δεν κερδίζουμε τίποτε») είτε ιδεολογικά («οι υπολογιστές μας αποσπούν απότις βαθύτερες αξίες και στόχους της εκπαίδευσης»)
• Μια άλλη αντίληψη υποστηρίζει ότι η σύνδεση εκπαίδευσης και παραγωγής επιβάλλει τους Υπολογιστές και τα Δίκτυα στο σχολείο. Η αγορά εργασίας, λένε, ζητά τέτοιες δεξιότητες και η εκπαίδευση οφείλει να ανταποκριθεί. Κάπως γενικότερα θέτουν το ζήτημα κάποιοι λέγοντας ότι χρειάζονται οι υπολογιστές στα σχολεία, μια και προετοιμάζουμε τον πολίτη της ΚτΠ.
• Τέλος, μερικοί οιστρηλατούνται από ιερό ενθουσιασμό και δηλώνουν τις πληροφορικές δεξιότητες ως αντίστοιχες της γραφής και της ανάγνωσης στη νέα εποχή.

Πιο κοντά στην εκπαίδευση είναι το επιχείρημα ότι οι ΤΠΕ στο σχολείο βελτιώνουν τη διδασκαλία και τη μάθηση.
Τέλος στο άλλο άκρο είναι η άποψη που λέει, "σκάσε και κολύμπα", βάλτε υπολογιστές παντού και γρήγορα, επειδή έτσι κάνουν οι ανταγωνιστές μας ή επειδή έτσι λένε οι κυβερνήτες μας από τις Βρυξέλλες.

Ας δούμε κάπως κριτικά καθεμιά από αυτές τις τοποθετήσεις:

Η πλήρης αντίθεση είναι εντελώς μη ρεαλιστική. Είναι σαν αυτούς που λέν να μη γίνουν δρόμοι γιατί χαλάει η φύση (το έχουν χαμένο το παιχνίδι –δρόμοι θα γίνουν) ενάντια σε αυτούς που λέν να γίνουν δρόμοι αδιαφορώντας για τη φύση (άμα κερδίσουν αυτοί μας χαλάν το περιβάλλον). Το ζήτημα είναι πώς θα κάνεις δρόμους χωρίς να χαλάσεις τη φύση!

Οι υπέρμαχοι των κελευσμάτων της αγοράς εργασίας κάνουν δυό λάθη: το ένα είναι γενικό: συγχέουν την παραγωγή με την αγορά εργασίας (δεν είναι το ίδιο!) και ξεχνούν ότι στόχος της Παιδείας δε μπορεί να είναι βραχυπρόθεσμες δεξιότητες οποιουδήποτε είδους. Το δεύτερο είναι ειδικό: η ταχύτητα εξέλιξης των ΤΠΕ είναι τέτοια που οποιαδήποτε συγκεκριμένη δεξιότητα αποκτά σήμερα ο μαθητής θα είναι ξεπερασμένη όταν αρχίσει να εργάζεται. Αυτό δε σημαίνει πως δεν πρέπει να την αποκτήσει, αλλά σημαίνει ότι ο σκοπός για τον οποίο την αποκτά δε μπορεί να είναι ότι δήθεν θα βρει δουλειά μ΄ αυτή.

Η προετοιμασία του πολίτη της ΚτΠ Η προετοιμασία του πολίτη της ΚτΠ είναι πράγματι ζητούμενο από την εκπαίδευση. Όμως η χρήση τεχνολογιών στο σχολείο δεν έπεται αναγκαστικά αυτού του ζητουμένου.

Η προετοιμασία του πολίτη της βιομηχανικής κοινωνίας κατά τη βασική του εκπαίδευση στο σχολείο δεν περιλάμβανε άσκηση σε τόρνους και αργαλειούς, αλλά ανάγνωση, γραφή και αριθμητική.

Οι πληροφορικές δεξιότητες δεν είναι αντίστοιχου βάθους με την ανάγνωση, τη γραφή ή τις βασικές μαθηματικές δεξιότητες. Δε μπορούμε να συγκρίνουμε αντικείμενα με βάθος χιλιετηρίδων με κάτι που πριν 15 χρόνια ήταν σχεδόν εξωτικό –και είναι άγνωστο τι μορφή θα έχει σε άλλα τόσα.

Τα περί βελτίωσης της μάθησης και της διδασκαλίας είναι σοβαρό εκπαιδευτικό επιχείρημα, μόνο που ακόμη δεν έχει αποδειχτεί στην ευρεία κλίμακα: έχουμε δει μεγάλες επιτυχίες σε ερευνητικές προσπάθειες μικρής κλίμακας και παταγώδεις αποτυχίες σε κεντρικά καθοδηγούμενες προσπάθειες σε κλίμακα εκπαιδευτικού συστήματος."

Πηγή: terracomputerata